در راه تناسب اندام

هنگامی که در تلاش جهت سوزاندن چربی اضافی هستید، ممکن است به نکات و تکنیک‌های متعددی برخورد کنید که می‌توان آنها را امتحان کرد. در حالی که برخی از این نکات و تکنیک‌ها سالم و مؤثرند، برخی دیگر می‌توانند در دراز مدت برای سلامتی خطراتی را به همراه داشته باشند. در این مقاله، از کارهایی که بایستی هنگام سعی در کاهش وزن به جهت رسیدن به تناسب اندام دوری کنید، فهرستی را فراهم ساخته‌ایم.

آیا می‌دانستید؟

استفاده از کرم کدو یکی از بدترین و خطرناک‌ترین اقدامات انجام شده جهت کاهش وزن به شمار می‌آید. با مصرف قرص کرم کدو، این کرم در داخل بدن رشد می‌کند، و از طریق مواد غذایی که می‌خوریم، زنده می‌ماند. به غیر از اینکه حالت بسیار بدی است (تصور کنید یک کرم در معده شما زندگی می‌کند)، می‌تواند خطرناک بوده و منجر به مرگ شود.
کاهش وزن سالم از طریق پیروی از یک رژیم غذایی سالم، افزایش سطح فعالیت بدنی خود، و اتخاذ عادات خوب سبک زندگی به دست ‌می‌آید. اما برخی افراد جهت کاهش وزن انگیزه و صبر و شکیبایی لازم برای پیروی از روش‌های سالم را ندارند. کسانی که به شدت به دنبال تناسب اندام هستند به هر روش سریع در دسترس متوسل خواهند شد. آنها ممکن است متوجه نشوند که این روش‌ها می‌توانند سلامت کلی آنها را در معرض خطر قرار دهند.
در این بخش باورهای غیر علمی متداول و یا روش‌های کاهش وزن اشتباهی که باید از آنها اجتناب کرد را آورده‌ایم. مطمئن شوید که شما به هنگام تلاش برای از دست دادن وزن از این اشتباهات نمی‌کنید.

اعتماد و تکیه به غذاهای «رژیمی» بسته بندی شده

این روزها، خوراکی‌های رژیمی بسته‌بندی شده‌ی بسیاری را در بازار مشاهده می‌کنیم (همانند بسته‌های رژیمی Pure Package، Diet to Go). در این حالت هر روز جعبه بسته‌بندی شده‌ی صبحانه، ناهار، تنقلات، و شام از پیش در نظر گرفته شده را دریافت می‌کنید. به این دلیل که این غذاها حاوی مقادیر کالری کمتری هستند، ادعا دارند که برای این منظور مؤثرند. با این حال، آنچه که مردم از آن بی‌اطلاعند این است که این مواد غذایی حاوی مواد نگهدارنده، شکر و دیگر مواد افزودنی می‌باشند. در ثانی، کاهش دادن شدید کالری می‌تواند سرعت سوخت و ساز بدن شما را پایین بیاورد. محصولاتی مانند نوشابه‌های رژیمی حاوی شیرین کننده‌های مصنوعی و کافئین بوده، که بیشتر از آنچه بخواهند به بدن نفع برسانند، مضررند. جایگزین یک وعده غذایی متعادل و مغذی با هر چیزی با عنوان « خوراکی رژیمی» و یا «خوراکی فاقد چربی» در واقع سالم نمی‌باشد. مصرف مواد غذایی با محتوای قند بالا می‌تواند به دیابت و ضایعات کلیوی منجر شود، در حالی که، مصرف مواد غذایی با مقادیر بالای سدیم می‌تواند به فشار خون بالا منجر شود. غذاهای بسته‌بندی و یا هر چیزی که در جعبه آورده می‌شود، سالم نیستند. این غذاها ممکن است راحت باشند، اما مواد افزودنی در آنها مانع از کاهش وزن شده و یا سالم نمی‌باشند.

خوردن مواد غذایی بدون چربی

آنچه بسیاری از ما در مورد آن بی‌اطلاعیم، این است که مواد فاقد چربی لزوماً به معنی پایین بودن میزان کالری نیست. درست است که مصرف چربی کمتر می‌تواند به شما کمک کند زودتر به تناسب اندام برسید، اما مواد غذایی بسته‌بندی شده‌ی «فاقد چربی» سرشار از کربوهیدرات و قند بوده و از این رو میزان کالری آنها بالا است. در ثانی، مواد غذایی کم چرب همانند میوه‌های خشک، آجیل، لوبیا، لبنیات، ماست پاکتی، سس‌های سالاد، چوب شور و غیره، دارای میزان بسیار زیاد کالری می‌باشند. به عنوان مثال، آب میوه (تازه و همچنین نمونه‌های پاکتی آن) فاقد چربی ‌می‌باشند، اما میزان کالری بالایی دارند. بنابراین، مصرف بیش از 1 لیوان آب میوه به دلیل میزان جذب بالای کالری به کاهش وزن کمکی نخواهد کرد.

تکیه بر یک رژیم غذایی مایع

اتکاء کردن بر روی فقط آب سبزیجات و آب میوه جهت کاهش وزن، به دو دلیل روش اشتباهی است. اولاً، با جایگزین وعده غذایی خود تنها با آب میوه، میزان جذب کالری به شدت پایین می‌آید. این امر به کاهش وزن کمک می‌کند، اما می‌تواند موجب پدید آمدن مشکلاتی برای سلامتی همچون کمبود انرژی، کم شدن مواد مغذی بدن، سردرد، اختلالات معده، و غیره شود. جهت کسب انرژی لازم، به کربوهیدرات و پروتئین نیاز داریم. ثانیاً، چنانچه آب میوه یا سبزیجات مصرف نمایید، اما مقدار مصرف آنها را کاهش ندهید، احتمال دارد به دلیل محتوای کالری بالا، باز هم به وزنتان افزوده شود (مطلب «خوردن مواد غذایی فاقد چربی» فوق‌الذکر را مطالعه بفرمایید.). مواظب وعده‌های غذایی خود بودن، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل، و انجام ورزش جهت سوزاندن کالری‌های اضافی، بهترین راه سلامتی و تناسب اندام است.

کاهش ندادن میزان غذای مصرفی

ورزش نقش مهمی در حفظ وزن سالم ایفاء می‌کند. درست است که ورزش به سوزاندن کالری‌های مازاد کمک می‌کند، اما احتمالاً به شما کمک زیادی نخواهد کرد اگر با کاهش مصرف کالری مراقب رژیم غذایی خود نباشید. اگر فکر می‌کنید می‌توانید هر روز ورزش کنید و تا دلتان می‌خواهد، بخورید، در اشتباه هستید. برای کاهش وزن سالم، نیاز به سوزاندن کالری بیشتر از میزان مصرف دارید. بنابراین، لازم است که مصرف مواد غذایی را محدود کنید، در غیر این صورت میزان کالری مصرف شده از میزان سوزانده شده‌ی آن بیشتر خواهد شد. باید متذکر شوم افرادی که ساعتها در باشگاه عرق می‌ریزند، بدانند که انجام ورزش شدید همچنین با پیری زودرس در ارتباط است.

استفاده از لباسهای لاغری حرارتی (سونا) و یا کمربندهای لاستیکی

احتمالاً با محصولات بسیاری برخورد کرده‌اید که ادعا دارند به کاهش وزن سریع کمک می‌کنند، محصولاتی همچون کمربندهای لاستیکی و لباسهای لاغری سونا (حرارتی) و غیره. چنانچه بخواهید از اضافه وزن خلاص شوید، لازم است که چربی بسوزانید. سونا کمکی به سوزاندن چربی نمی‌کند، و تنها موجب از دست دادن آب بدن می‌شود. و به محض تجدید مایعات از دست رفته با نوشیدن آب، مجدداً بر وزنتان افزوده می‌شود. لباسهای لاغری حرارتی موجب تعریق بیش از حد شده که می‌تواند عوارض جانبی زیان‌بخشی همچون کم آبی شدید، از دست دادن الکترولیت‌ها، گرمازدگی و غیره را به همراه داشته باشد. استفاده از لباس لاغری سونا راهی ایمن برای از دست دادن وزن نمی‌باشد.

پیروی از برنامه‌های غذایی مبتنی بر زمان

رژیمی که توصیه نماید از یک برنامه غذایی سفت و سخت پیروی کنید، روش عملی برای از دست دادن وزن نخواهد بود. با سبک زندگی که این روزها در جریان است، دنبال کردن برنامه‌ی غذایی سختگیرانه‌ی مبتنی بر زمان غیر ممکن است، مگر آنکه البته، کمر به خدمت آن بسته باشید. اگر برنامه رژیم غذایی شما می‌گوید که پس از ساعت 6 چیزی نخورید، ممکن است انجام این کار هر روز امکان پذیر نباشد، به این دلیل که شما شاغل می‌باشید، کارهایی را برعهده دارید که باید انجامشان دهید و غیره. خوردن مجموعه غذاهای خاص در زمان خاص غیر عملی و سخت می‌باشد. در واقع، خوردن میان وعده‌های سالم به هنگام گرسنگی می‌تواند سوخت و ساز بدن را افزایش دهد. به یاد داشته باشید، خوردن به هنگام احساس گرسنگی و تنها به میزانی که گرسنگی را برطرف سازد، شیوه‌ی درستی است که باید در پیش بگیرید.

باور اینکه لاغری یعنی تناسب

کاستن از وزن معمولاً به کسانی توصیه می‌شود که اضافه وزن دارند و یا BMI یا شاخص جرم بدن آنها بیشتر از حد طبیعی باشد. با این حال، هنگامی که از شر چربی‌های ناخواسته خلاص می‌شوید، هدف شما بایستی حفظ آن باشد، و نگذارید چربی‌های ناخواسته مجدداً برگردند. به یاد داشته باشید، لاغر بودن بدین معنا نیست که شما متناسب و یا سالم می‌باشید. در بیشتر موارد، لاغری با روزه‌داری و گرسنگی ربط پیدا می‌کند، که آن هم منجر به پدید آمدن مشکلاتی برای سلامت همانند کمبود مواد مغذی، سردرد، اختلالات معده، کم شدن آب بدن، و غیره می‌شود. یک فرد لاغر استخوانی می‌تواند مانند یک فردی که اضافه وزن دارد، به دلیل عادتهای غذایی و سبک زندگی نادرست، از سلامتی برخوردار نباشد. چشم پوشی از غذای خود و پیروی از رژیم‌های احمقانه می‌تواند زیان‌بخش باشد. کسر وزن داشتن، عوارض و زیان‌هایی را بر سلامت کلی شما وارد می‌سازد و عموماً با سوء تغذیه، سیستم ایمنی ضعیف، اختلالات پوست، مو، معده، و غیره همراه خواهد بود.

از قلم انداختن ورزش

همانطور که در بالا ذکر شد، این یک باور غیر علمی است که می‌گوید تنها با ورزش شدید و یا تمرینات قدرتی در باشگاه می‌توانید از وزنتان بکاهید. اگر چه هیچ شکی نیست که این تمرینات مؤثر می‌باشند و نمی‌توان این واقعیت را انکار کرد که انواع دیگر ورزشها همچون ورزشهای هوازی یا ایروبیک، انجام کارهای منزل (چمن زنی، شستن ماشین، شستشو)، و یا دیگر فعالیت‌های جسمانی روزانه مانند بالا رفتن از پله نیز به همان اندازه مؤثرند. پیاده‌روی، دویدن، آهسته دویدن، شنا، دوچرخه سواری، و غیره (همراه با عادات غذایی خوب)، به از دست دادن و حفظ وزن مناسب بدن کمک می‌کنند. انجام منظم ورزش همراه با یک رژیم غذایی متعادل و عادات زندگی سالم راهی ایده آل در رسیدن به تناسب اندام است.

به خود گرسنگی دادن

کم کردن غذاهای چرب و پر کالری در هر برنامه‌ی کاهش وزن توصیه می‌شود. اما برخی افراد آن را به سطح دیگری برده و کلمه خوراکی‌های «نامناسب» را فراموش کرده، و به سوی رژیم گرسنگی کشیدن به حالت مرگ پیش می‌روند. بدن ما جهت ادامه‌ی حیات، به دست آوردن انرژی، و همچنین انجام وظایف مختلف به غذا نیاز دارد. گرسنگی دادن به خود، محروم ساختن بدن از سوخت است. علاوه بر از دست دادن چربی، گرسنگی همچنین موجب از دست رفتن عضلات می‌شود. در ثانی، به دلیل آنکه بدن شما شروع به صرفه جویی در انرژی می‌کند، سوخت و ساز بدن به شدت کند شده و کالری‌های کمتری سوزانده می‌شوند. این بدان معناست که حتی زمانی که بعدها روی به رژیم‌های سالم بیاورید، با مشکل سوزاندن کالری مواجه خواهید شد. آیا می‌دانستید اثرات گرسنگی می‌تواند تقریباً یک سال طول بکشد تا به طور کامل معکوس و شکسته شود؟

مصرف قرص‌ها یا داروهای لاغری

قرص‌ها و داروهای لاغری مانند کاهنده‌های اشتها، قرص‌های جدید و مؤثر یا جادویی، ملین‌ها، مسهل‌ها، و غیره، توسط برخی افراد رژیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا به سرعت به تناسب اندام برسند. بسیاری از تولیدکنندگان این قرص‌ها و داروها ادعا می‌کنند که با مصرف این قرص‌ها بدون نیاز به رژیم غذایی و ورزش می‌توان از وزن خود کاست. اگر چه ممکن است به نظر بسیار راحت و آسان برسد اما راه بی‌خطری نیست. بسیاری از قرص‌های لاغری حاوی مقادیر زیادی کافئین و یا سرکوب کننده اشتها هستند که هرگز باعث نمی‌شوند شما احساس گرسنگی کنید. این قرصها هیچ اثر جانبی فوری، به جز عوارض جانبی بسیار کمی مانند اضطراب، سردرد، خستگی، بی حالی، و غیره برجای نمی‌گذارند. اما این قرص‌ها بسیار اعتیادآور بوده و احتمال به وجود آمدن مقاومت نسبت به آنها وجود دارد. اگر از یک رژیم مناسب و ورزش منظم پیروی نکنید، پس از قطع مصرف این قرص‌ها وزن از دست رفته، دوباره برمی‌گردد.
گاهی اوقات، افراد روش‌های افراطی کاهش وزن مانند گرسنگی و یا روش‌ قرص‌های کرم کدو که در بالا ذکر شد را اتخاذ می‌کنند. این کار نه تنها خطرناک بوده، بلکه می‌تواند خطرات جدی و بلند مدتی بر روی سلامتی داشته باشد. اگر به هر گونه رژیم و یا رهنمودهای کاهش وزن نامأنوس و یا غیر متعارف برخورد کردید، حتماً از تمام مزایا و معایب و اثرات ثانوی آن به طور دقیق اطلاع کسب کنید. اگر شک دارید، همیشه توصیه می‌شود پیش از آغاز هر کاهش وزن عادی، با یک پزشک یا یک متخصص تغذیه مشورت نمایید
کاهش وزن از طریق روش‌های سالم امکان‌پذیر می‌باشد. در ادامه کارهایی را که می‌توانید انجام دهید تا به وزنی ایده‌آل رسیده و آن را حفظ کنید، آورده شده است.

چه کار باید کرد

1. از عادات غذایی سالم پیروی کنید.
2. با یک متخصص تغذیه مشورت کرده و از تفاوت بین غذای سالم و ناسالم اطلاع کسب کنید.
3. از زیاده‌روی در خوردن و هیجانی خوردن بپرهیزید.
4. وعده‌های غذایی را از قلم نیاندازید. اما مراقب میزان خوردن خود باشید.
5. هر روز به مدت 30-20 دقیقه به طور منظم ورزش کنید.
6. فعالیت جسمانی داشته باشید.
7. از یک برنامه کاهش وزن عملی پیروی کنید.
8. حتی پس از کاهش وزن، به حفظ یک شیوه‌ی زندگی سالم ادامه دهید.
9. سعی نمایید استرس را کاهش دهید.
10. متمرکز و با انگیزه بمانید.

یک اصل ساده را به یاد داشته باشید ـ همانطور که اضافه وزن یک شبه به دست نیامده، نمی‌توان آن را در یک زمان کوتاه از دست داد. به خودتان فرصت و زمان بدهید. اگر چه با استفاده از روش‌های سالم رسیدن به نتیجه ممکن است کمی طولانی‌تر شود، اما این روش‌ها مؤثرتر بوده و قطعاً در دراز مدت مفید خواهند بود.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و جهت گرفتن یک برنامه‌ی رژیمی شخصی با پزشک یا متخصص تغذیه‌ی خود مشورت نمایید.